کودکان کار قربانیان خاموش بیماری های محیطی
شهره طاعتی؛ مددکار اجتماعی
در زمان بروز و شیوع بیماری ها سه دسته از افراد جامعه در معرض خطر بیشتری قرار دارند: سالمندان؛ افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای و کودکان. در زمان بروز بحران هایی مانند بیماری‌های واگیردار، افراد خانواده رفتارهایی مبنی بر پیشگیری از ابتلا و انتقال احتمالی به دیگران را جزو وظایف اصلی خود قرار می دهند. آموزش های مستمر به کودکان فراهم نمودن وسایل بهداشتی و دور نگه داشته شدن آنها از محیط های آلوده را در اولویت برنامه‌های روزانه خود قرار می‌دهند. والدین برای تغذیه فرزندان و افراد خانواده اهمیت ویژه‌ای قائل می‌شوند. سازمان های دولتی و خصوصی تمامی تلاش خود را در جهت پیشگیری و درمان بکار می گیرند.
یکی از روش های دور ماندن کودکانِ دانش آموز از محیط های آلوده خارج از منزل مانند مدرسه و خیابان ها، تعطیلی مدارس می باشد که در حال حاضر با توجه به شیوع بیماری کرونا این روش یکی از بهترین راهکارهای پیشگیری از سرعت شیوع بیماری بوده که در کشور ما نیز به اجرا درآمده است. تغییر ساعت کاری ادارات نیز یکی از راهکارهای پیشگیرانه در این زمینه بوده است.
اکثر خانواده‌ها با در منزل ماندن و تهیه وسایل بهداشتی و در اختیار قرار دادن آن به کودکان در این زمان از آنها محافظت کرده اند تمامی رسانه های موجود در جامعه، فضای مجازی و غیره همگی در صدد تهیه و پخش محتوای آموزشی برای افراد می باشند.
غافل از اینکه در نزدیکی مان کودکانی وجود دارند که انگار نه انگار اتفاقی در شهر رخ داده، کیسه‌های بزرگ بر دوششان سطل های زباله را می گردند، گلهای دست شده را برای فروش به مردم عرضه می کنند. آنها حتی دانند که علت واهمه آدم‌ها و سرنشین ماشین‌ها از نزدیک شدن آنها به ایشان به چه علت است.
چرا؟ زیرا آنها در این هیاهوی پیشگیرانه جزء فراموش شدگان از سوی جامعه و سازمانهای مرتبط با تامین بهداشت و سلامت قرار گرفته اند. آنها از سوی سازمان های دولتی و مردم ادارات مربوطه در بخش بهداشتی نادیده گرفته شده اند شاید از نظر آنها آموزش و پیشگیری این کودکان از بیماری ضرورتی ندارد.
شاید بهتر است حال که آنها ناآگاهانه در معرض خطر میکروب و ویروس و بیماری قرار دارند از آنها دوری کرده و با نادیده گرفتنشان وجود ایشان را کتمان کرده و به جای حل مسئله، صورت مسئله را پاک کنیم.
شاید بهتر است به حال خود رهایشان کنیم تا به طور طبیعی از چرخه زندگی محکوم شده به آن رها شوند.
اما، کودک کار، کودک است. کودک کار از هر کودک دیگری بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری های محیطی و واگیردار قرار دارد زیرا این کودکان عمدتاً از خانواده های بسیار کم برخوردار مالی و فرهنگی می باشند که سطح آگاهی و سواد خانواده در کمترین رتبه قرار دارد. والدین و سرپرستان کودکان کار خود، آگاهی های لازم در زمینه بیماری ها و نحوه انتقال و ابتلاء به آن را ندارند و ضرورتی جهت رعایت دستورالعمل های بهداشتی نمی بینند. محیط زندگی کودکان کار از آلوده ترین مکان های پرخطر از نظر انواع بیماری ها می باشد و هر کدام از افراد خانواده می توانند ناقل بیماری های خطرناک و با سرعت شیوع بالا مانند بیماری کرونا باشند، اما با در اختیار قرار دادن امکانات بهداشتی و آموزش فردی به آنها می توان تا حد زیادی از ابتلا و انتقال بیماری پیشگیری کرد.
متأسفانه آموزش ها فقط متعلق به زمان بحران می باشند که در این صورت فقط می‌تواند در همان برهه از زمان یکی از راهکارهای پیشگیرانه باشند ولی بهترین عملکرد آن است که ریشه ایی و زیر بنایی در مورد آموزش کودکان کار و خانواده آنها اقدام جدی صورت گیرد. در زمان های معمول سازمان های غیر دولتی با کمک سازمان های دولتی و دریافت وسایل و پروتکل های بهداشتی باید موضوع آموزش و ضرورت اجرای آن را به صورت جدی دنبال نمایند.
پیش از هر اقدامی ان جی او ها و سازمان های دولتی مربوطه باید خود به ضرورت انجام آموزش همگانی و آگاهی از بیماریها به کودکان کار و خانواده آنها دست یابند و پس از آن با یاری یکدیگر نسبت به انجام آن در سطح جامعه اقدام نمایند.
کودکان کار در صورتی که از قبل آگاهی لازم نسبت به مخاطرات محیط و آلودگی های سطح خیابان ها و محیط زندگی شان را داشته باشند و از طرفی دیگر وسایل بهداشتی مورد نیاز در اختیار آنان قرار گیرد می توان گفت که در زمان بروز بحران بیماری‌های واگیردار مانند کرونا آنها نیز مانند دیگر افراد جامعه توانایی خود مراقبتی را خواهند داشت. اما متاسفانه به دلیل نبود آموزش های زیربنایی و عدم دیده شدن این کودکان در سطح جامعه در زمان بحران هایی اینچنینی، با نادیده گرفته شدن این کودکان و حذف آنها از ارائه اقلام بهداشتی و عدم آموزش آنها و خانواده شان مبنی بر پرهیز از حضور در معابر و خیابان های آلوده، این قشر از جامعه که درصدی از نیروی کار و سرمایه های اجتماعی و اقتصادی آینده کشور هستند با مبتلا شدن به بیماری ها و ناقل بودن آن به دیگر افراد، خطر جدی برای خود و جامعه به دنبال خواهند داشت.
بدین منظور از مدیران و سازمان های مربوطه خواهشمندیم جهت تجهیز این کودکان به وسایل بهداشتی، اقدامات لازم را در دستور کار خود قرار دهند.
